الگوی انتقال قیمت پسته ایران در بازار جهانی

پسته مهمترین محصول ارزآور کشاورزی و پس از نفت و فرش سومین کالای مهم صادراتی ایران است. هدف از مطالعه حاضر بررسی نحوه انتقال قیمت از سرمزرعه به قیمت‌های صادراتی و نیز قیمتهای جهانی پسته است. دوره زمانی مورد نظر این مطالعه، سال‌های 81-1365 می‌باشد. نتایج آزمون علیت گرنجر نشان می‌دهد که تغییرات قیمت سرمزرعه و قیمت صادراتی پسته ایران علت تغییر قیمت‌های جهانی نیستند. همچنین رابطه دو طرفه‌ای بین قیمت‌های سرمزرعه و قیمت صادراتی وجود دارد. نتایج برآورد الگوی تجربی تحقیق نشان می‌دهد که انتقال قیمت‌ها از سرمزرعه به بازار صادرات و از بازار صادرات به سرمزرعه نامتقارن است و کاهش قیمت‌ها از سرمزرعه سریع‌تر و کامل‌تر از افزایش قیمت‌ها به سطح صادرات منتقل می‌شود و کشش کاهش قیمت‌ها بزرگتر از کشش افزایش قیمت‌ها است. در حالی‌که افزایش قیمت‌ها سریع‌تر و کامل‌تر از کاهش قیمت‌ها از سطح صادرات به سرمزرعه منتقل می‌شود و کشش افزایش قیمت‌ها بزرگتر از کشش کاهش قیمت‌هاست. بنابراین سود صادرکننده از هر دو جهت محدود می‌شود. لذا اتخاذ سیاست‌هایی در جهت تقویت صادرکنندگان این محصول توصیه می‌شود.